تئاتر در روم باستان، به نمایش هایی در روم اشاره می‌کند که در عهد عتیق (بین قرون ۷ و ۸ قبل از میلاد تا سال های ۳۰۰-۶۰۰ بعد از میلاد) اجرا می شده است واین نمایش ها، ریشه در مراسم و آیین های مذهبی وعلی الخصوص ریشه در نمایش های یونانی دارد.در مقایسه ای بین تئاتر روم و تئاتر یونان، به‌راحتی می توان گفت که نمایش در روم، کمتر تحت تاثیر «مذهب» قرار داشت. همچنین رومی ها بیشتر به زیبایی های ظاهری اهمیت می‌‌دادند. جنگ و نزاع یکی از رایج ترین اجراها بر روی صحنه بود، بر خلاف یونانیان که دیالوگ های کمتری داشتند یا گفتگوها بسیار تکرار می شد. بازیگران نوعی سمبل را در بازی هایشان گسترش دادند که مخاطب تنها با نگاه کردن به بازیگر، نوع شخصیت او راتشخیص دهند.
گویند یک روز (شیخ ابوسعید) مى گذشت و جماعتى لُعبت بازان خیال بازى مى کردند و دف مى زدند. شیخ خادم را بگفت: بگوى تا امشب به خانقاه آیند. به شب به خانقاه آمدند و پرده دربستند و سماع آغاز کردند. یک یک خیل را برون مى آوردند: خبّازان و قصّابان و آهنگران و دانشمندان و مقربان و صوفیان. و هر قومى را، جداگانه، بیتى نهاده بودند. درمى خواستند و با قوّالان مى گفتند. و آخر همه صوفیان را به در آوردند و گفتند: این بگویید: "جاءَ ریحٌ فى القَفَص، جاءَ ریحٌ فى القَفَص." شیخ این بشنید و وقتِ او خوش گشت. برخاست و گِردْ درمى گشت و مى گفت: جاءَ ریحٌ فى القَفَص
